Wincenty Byrski – poeta, tłumacz i działacz społeczny
Wincenty Byrski, urodzony 26 grudnia 1870 roku w Kozach, to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej literatury oraz kultury XX wieku. Jako poeta, tłumacz poezji niemieckiej, a także aktywny działacz polityczny i pracownik kolei, przyczynił się do wielu ważnych wydarzeń w swoim życiu. Zmarł 28 sierpnia 1939 roku w Czechowicach-Dziedzicach, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki oraz niezatarte ślady w pamięci społeczności, z którą był związany.
Wczesne lata życia i edukacja
Byrski był synem Ignacego i Magdaleny z domu Malarz. Swoją edukację rozpoczął w lokalnej szkole ludowej w Kozach, gdzie spędził dzieciństwo. Następnie kontynuował naukę w szkole wydziałowej w Białej Krakowskiej oraz szkole realnej w Bielsku. W 1891 roku zdał maturę w Wyższej Szkole Przemysłowej w Bielsku, co otworzyło mu drzwi do kariery zawodowej. Już od 1892 roku, dzięki wsparciu właściciela Kóz, Stanisława Kluckiego, rozpoczął pracę jako urzędnik w Austriackich Kolejach Państwowych.
Życie osobiste i tragedie
16 stycznia 1897 roku Wincenty Byrski ożenił się z Heleną Kościuszyńską ze Starego Sącza. Ich życie rodzinne zaczęło się od radosnego wydarzenia – narodzin córki Anny w grudniu tego samego roku. Niestety, niebawem po tym szczęśliwym momencie Byrski doświadczył ciężkiego wypadku na stacji Słotwina-Brzesko. Opis jego przeżyć po dramatycznym zdarzeniu ukazał się w gazecie „Głos Narodu”, ukazując heroizm i determinację poety wobec przeciwności losu.
W kolejnych latach Byrski doświadczył kolejnych tragedii rodzinnych. Utrata córek – Janiny i Tadeusza – głęboko wpłynęła na jego twórczość. Poeta przelał swój ból i żal na kartki papieru, tworząc cykl sonetów „Łzy”, które jednak nigdy nie doczekały się publikacji.
Początki twórczości literackiej
Wincenty Byrski zaczął pisać już na początku lat 90-tych XIX wieku. Jego pierwsze utwory dotyczyły głównie rodzinnej miejscowości Kozy oraz przyrody, której był wielkim miłośnikiem. W swoich tekstach często podejmował tematykę patriotyczną oraz refleksje dotyczące życia i otaczającego go świata. W okresie tym zainicjował również tłumaczenia dzieł niemieckich poetów, takich jak Friedrich Schiller czy Heinrich Heine.
W 1900 roku Byrski zaczął publikować swoje prace w literackim roczniku „Zdrowie”, co stanowiło istotny krok w jego karierze pisarskiej. Jego twórczość była regularnie prezentowana obok innych autorów, co pozwoliło mu zaistnieć w szerszym gronie literackim.
Działalność polityczna i społeczna
Początek XX wieku to czas stabilizacji zawodowej dla Byrskiego, który został przeniesiony do Żywca jako urzędnik ruchu. W tym okresie poeta aktywnie angażował się także w życie społeczne i polityczne swojego regionu. Działał w Związku Ludowo-Narodowym oraz pełnił rolę prezesa Koła Związku Pracowników Kolejowych z Wykształceniem Średnim.
Swoją działalność polityczną kontynuował także po zakończeniu I wojny światowej, kiedy to zaangażował się w polonizację personelu kolej
Artykuł sporządzony na podstawie: Wikipedia (PL).